Onderwijs

Het onderwijs

Op de Nederlandse school Steiermark is het onderwijs gebaseerd op de Nederlandse taal en cultuur en wordt gegeven naast de lessen op de lokale of internationale dagschool. Het taalonderwijs wordt twee uur per week op school aangeboden en daaraan verbonden is één uur huiswerk per week dat door de ouders wordt begeleid.

Primair onderwijs en leeftijden

De Nederlandse school Steiermark biedt Nederlands taal- en cultuuronderwijs aan op het niveau van het primair onderwijs in de leeftijden van ongeveer 4 tot ongeveer 14 jaar; in Nederland groep 1 t/m 8.

In groep 1 kan een leerling al instromen indien het kind in dat schooljaar 4 jaar wordt en wanneer het kind toe is aan groep 1. Dit wordt samen met de leerkracht besproken bij aanmelding/huisbezoek.

Organisatie en groepssamenstelling

Onze school heeft rond de 25 leerlingen verdeeld over 3 groepen. We werken in een onderbouwgroep (groep 1-2), een middenbouw (groep 3-4) en een bovenbouwgroep (groep 5-8) waarbij gestreefd wordt naar maximaal 3 verschillende instructieniveaus per groep. De methoden waarmee wordt gewerkt bieden ruimschoots de mogelijkheid om met niveauverschillen in de klas om te gaan. Kinderen met een achterstand of een voorsprong krijgen extra materiaal aangeboden dat op hun situatie is afgestemd.

Onderwijsaanbod en methoden

Wij werken binnen de gehele school met doorlopende leerlijnen die passend zijn bij NTC-niveau richting 1 en richting 2. We maken daarbij gebruik van de NTC-Leerlijn (stichting NOB) die een volledig overzicht geeft van alle taaldoelen met daarbij handvatten om het onderwijs passend te maken. Tevens gaan wij uit van de leerlijnen en referentieniveaus uit het boek ‘Van kerndoel tot referentieniveau’ van Mariëlle van der Stap en de SLO leerlijnen/ passende perspectieven.

Alle leerlingen en hun specifieke onderwijsbehoeften worden beschreven in een groepsplan. Door middel van dit groepsplan wordt het onderwijs passend en overzichtelijk gemaakt. Ook de inhoud per NTC-richting kan hierin duidelijk worden beschreven zodat de kerndoelen worden omgezet in onderwijsinhoud.

Basisvaardigheden groep 1 en 2

Om tot de doelen van deze leerlijnen te komen maken wij gebruik van een aantal leermiddelen binnen de kleutergroep. Als doorlopende leerlijn maken wij gebruik van de methode Schatkist. Met Schatkist gaan de kleuters spelenderwijs de wereld om zich heen begrijpen door onderzoekend en ontwerpend te leren. Met doelgerichte thema’s, spelactiviteiten en tips voor het ontwikkelen van 21e eeuwse vaardigheden, zoals creativiteit, probleemoplossend denken en samenwerkend leren. Het is een aantrekkelijk en beredeneerd aanbod op het gebied van mondelinge taal, woordenschat, beginnende geletterdheid, sociaal- emotionele ontwikkeling, wereldoriëntatie en de motorische ontwikkeling. De ontwikkeling van het fonologisch bewustzijn en het alfabetisch principe nemen in de methode ook een belangrijke plaats in en sluit daarmee goed aan op de aanvankelijk leesmethode in groep 3. Schatkist biedt de mogelijkheid om het leerstofaanbod op verschillende niveaus aan te bieden. De methode Schatkist wordt aangevuld met activiteiten uit de methode Fonemisch bewustzijn. Daarnaast maken wij gebruik van de klankgebaren van de methode ZLKLS die in groep 3 t/m 8 zullen worden behandeld. Voor woordenschat maken wij deels gebruik van de methode LOGO3000. Door middel van de inzet van deze methoden en methodieken ligt de nadruk vooral op activiteiten die gericht zijn op de taalontwikkeling en de woordenschat uitbreiding. Daarnaast is tijdens de lessen veel aandacht voor het samenspelen, spreken en expressie. We hebben ook de beschikking over een uitgebreide schoolbibliotheek met mooie voorleesboeken en prentenboeken voor kleuters. Hier kan thuis ook gebruikt van gemaakt worden, zodat in de thuissituatie ook dagelijks aandacht besteed kan worden aan de Nederlandse taal.

Basisvaardigheden voor groep 3

In groep 3 maken wij vooral gebruik van de methode Veilig leren lezen 2e maanversie. Deze methode is een methode voor aanvankelijk lezen en sluit goed aan bij het aanbod vanuit groep 2. De doorlopende leerlijn taal, woordenschat, spelling en lezen van groep 2 naar groep 3 is leidend geweest voor de keuze van deze twee methoden. Veilig leren lezen werkt met kernen waarin steeds een ander thema centraal staat. Elke kern begint met een ankerverhaal waarmee je het thema introduceert. De methode werkt in 4 verschillende niveaus respectievelijk zon, ster, maan en raket zodat voor de verschillende NTC-richtingen een passend aanbod geboden kan worden. Daarnaast maken wij gebruik van Veilig in Stapjes voor leerlingen die meer herhaling en instructie nodig hebben dan regulier in de verschillende niveaus al geboden gaat worden. Tevens maken wij ook gebruik van de spellingsmethode ZLKLS naast Veilig leren lezen. De hoofdregels van de Nederlandse spelling zijn in te delen in het fonologisch, morfologisch, etymologisch en syllabisch principe. De methode ZLKLS heeft dit in een duidelijke structuur van categorieën als aanbod beschreven die ervoor zorgt dat alle leerlingen stap voor stap worden meegenomen in de Nederlandse spelling. Voor woordenschat maken wij in groep 3 ook deels gebruik van de methode Logo3000. Naast de genoemde methodes is er uiteraard ook veel aandacht voor spreken en luisteren. Met name voor tweetalige kinderen heeft het woordenschatonderwijs in combinatie met het leren lezen in groep 3 de hoogste prioriteit.

Basisvaardigheden voor groep 4 t/m 8

In groep 4 t/m 8 werken we op dit moment voor het vakgebied begrijpend lezen en het belangrijke vakgebied woordenschatmet de interactieve (en deels digitale) methode Nieuwsbegrip. Nieuwsbegrip maakt gebruik van het actuele nieuws (inclusief Nederlandse cultuur) en spreekt hierdoor de kinderen heel erg aan. De methode bevat aansprekende teksten en opdrachten, die elke keer anders zijn. Bij het behandelen van de opdrachten is er ruimte voor begeleiding, instructie en onderlinge groepsoverstijgende samenwerking. Deze methode kan op verschillende niveaus aangeboden worden, waardoor we ook hier ruimte hebben om te differentiëren en de opdrachten op niveau aan te bieden. Daarbij passen we binnen het groepsplan ook het aanbod aan aan de mogelijkheden van de leerlingen en de verschillende NTC-richtingen. Het vakgebied technisch lezen bieden we aan vanuit de methode Connect en deels de methode Tekstverwerken. De methode Connect werkt vanuit het principe van voor-koor- door lezen zodat het technisch lezen geautomatiseerd wordt in de Nederlandse taal. Tekstverwerken werkt met bepaalde leer- en leesdoelen die per les centraal staan. Net als in groep 3 wordt er in groep 4 t/m 8 voortgebouwd aan de hoofdregels van de Nederlandse spelling met de methode ZLKLS. De hoofdregels zijn in te delen in het fonologisch, morfologisch, etymologisch en syllabisch principe. De methode ZLKLS heeft dit in een duidelijke structuur van categorieën als aanbod beschreven die ervoor zorgt dat alle leerlingen stap voor stap worden meegenomen in de Nederlandse spelling.

In alle groepen ligt de nadruk vooral op activiteiten die gericht zijn op de taalontwikkeling en de woordenschatuitbreiding. Daarnaast is tijdens de lessen veel aandacht voor het samenspelen, spreken en expressie evenals het coöperatief werken. We hebben voor de onder-, midden- en bovenbouw de beschikking over een uitgebreide schoolbibliotheek met mooie leesboeken. Hier kan thuis ook gebruik van gemaakt worden zodat in de thuissituatie ook dagelijks aandacht besteed kan worden aan de Nederlandse taal.

Lesmaterialen

  • Schatkist
  • Thematisch taalmateriaal kleuters
  • Fonologisch bewustzijn
  • LOGO3000 (niet de gehele methode)
  • Veilig leren lezen 2e maanversie
  • Veilig in Stapjes
  • ZLKLS van José Schraven
  • Connect vloeiend lezen
  • Nieuwsbegrip
  • Tekstverwerken (niet de gehele methode)
  • Pico piccolo
  • Estafette
  • Humpie Dumpie
  • Varia

Ondersteuning in het onderwijs

Wij bieden alle leerlingen van de Nederlandse school zoveel mogelijk passend onderwijs door het afstemmen van de doelen op de leerling. Deze doelen en leerlijnen staan beschreven in het groepsplan. Doordat we per groep met verschillende instructieniveaus werken, kunnen we leerlingen zo veel mogelijk laten aansluiten bij de passende instructie. Mocht deze instructie niet voldoende zijn, kunnen er altijd aanpassingen aan het programma worden gedaan. Dit gebeurt in overleg met de ouders van de leerling. We werken hierbij volgens het handelingsgerichtwerken-model van Pameijer.

Cultuuronderwijs

Naast de Nederlandse taal is ook de Nederlandse cultuur belangrijk bij ons op school. De Nederlandse school Steiermark organiseert in samenwerking met de Nederlandse vereniging Steierdutchies en de ouderraad 6 cultuurdagen per jaar. We besteden aandacht aan tradities en typisch Nederlandse feesten zoals Sinterklaas en Koningsdag. De andere cultuurdagen worden per jaar in overleg met de vereniging Steierdutchies en de ouderraad ingevuld. De actuele cultuurdagen zijn te vinden op de website onder het kopje kalender.
De actueel politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland krijgen in de midden- en bovenbouw aandacht van ons door o.a. de begrijpend leesmethode Nieuwsbegrip en de cultuurmap NederLAND IN ZICHT die is samengesteld door Stichting NOB. Deze lessenserie combineert woordenschatdoelen met cultuurdoelen op het gebied van aardrijkskunde, geschiedenis en hedendaagse jeugdcultuur.

Huiswerk

Het huiswerk dat meegegeven wordt op de Nederlandse school Steiermark heeft vooral als doel om thuis te oefenen met de in de les opgedane kennis en vaardigheden. Zo onthouden en begrijpen de leerlingen de lesstof beter. Ook bevordert het de verwerking van informatie en leren de leerlingen kritisch na te denken over de lesstof waar ze mee bezig zijn. Daarnaast is het natuurlijk ook een mogelijkheid voor ouders om inzicht te krijgen in het leerproces en lesprogramma van het kind.

Online lessen

Mocht er onverhoopt een periode ontstaan, veroorzaakt door onvoorziene omstandigheden, waarin wij genoodzaakt zijn om de Nederlandse school Steiermark te sluiten, dan bieden wij onze leerlingen onderwijs online aan. Dit is een tijdelijke oplossing om te voorkomen dat het leerproces geheel tot stilstand komt. Online onderwijs bieden wij aan via onze website www.nederlandseschool.at in de vorm van instructiefilmpjes en daarbij zijn er ook online programma’s waarin de leerlingen werken en de resultaten te zien zijn voor de leerkrachten zodat zij de ontwikkeling van de leerlingen kunnen blijven volgen. Zo kunnen wij de kwaliteit van ons onderwijs blijven waarborgen.